تسمههای حمل بار ابزارهای مهمی برای نگهداشتن و ثابت کردن بارها در حین حمل و نقل هستند. این تسمهها کمک میکنند تا کالاها در مسیرهای مختلف (جادهای، ریلی، دریایی) آسیب نبینند و در جای خود ثابت بمانند. به همین دلیل در انواع مختلف، طولها و قدرتها موجود هستند و برای رعایت استانداردهای خاص بار و ایمنی طراحی شدهاند. در این مقاله، به بررسی استانداردهای تسمه حمل بار میپردازیم تا استفاده مؤثر و ایمن از آنها را تضمین کنیم.
آشنایی با تسمههای حمل بار
تسمههای حمل بار، که به عنوان تسمههای رَتچِت (Ratchet Straps) نیز شناختهمیشوند، برای مهار و ثابت نگهداشتن بارها در وسایل نقلیه، کشتیها و کانتینرها طراحی شدهاند. این تسمهها معمولاً از موادی مقاوم و بادوام مانند پلیاستر، پروپیلن یا نایلون ساختهمیشوند و دارای مکانیزمهای مختلفی مانند رَتچِتها، بستهای کمباکل (Cam Buckles) و قلابها (Hooks) برای بستن بار هستند. تسمه بلت و دیگر تسمههای حمل بار از تکان خوردن و لغزیدن بار جلوگیری میکنند که این مسئله میتواند به آسیب به بار یا ایجاد خطرات ایمنی منجر شود.
استانداردهای مهم برای تسمه حمل بار
برای اینکه تسمههای حمل بار به صورت ایمن عمل کنند، استانداردهایی وجود دارد که به تولیدکنندگان و استفادهکنندگان کمک میکند تا از کیفیت و ایمنی تسمهها اطمینان حاصل کنند. در اینجا چند استاندارد مهم معرفی میشود:
استاندارد EN 12195 (استاندارد اروپایی برای تسمههای حمل بار)
استاندارد EN 12195 یکی از مهمترین استانداردهای اروپایی برای بستن بار با تسمه است. این استاندارد در اروپا برای تسمههای حمل بار به کار میرود و دستورالعملهایی برای قدرت، طراحی و آزمایش تسمهها ارائه میدهد. استاندارد EN 12195 شامل چند بخش مختلف است:
- EN 12195-1: اصول عمومی برای لَشینگ (بستن بار) و محاسبه کشش مورد نیاز.
- EN 12195-2: ویژگیها و مشخصات تسمههای حمل بار.
- EN 12195-3: استاندارد برای اجزای جانبی مثل رَتچِتها و قلابها. این استاندارد برای اطمینان از ایمنی بار در حمل و نقل بسیار مهم است.
استاندارد ISO 15025 (تست مقاومت به حرارت تسمهها)
این استاندارد به تست مقاومت تسمهها در برابر حرارت بالا میپردازد. این تستها برای اطمینان از این که تسمهها در شرایط مختلف دمایی عملکرد خوبی دارند، ضروری هستند. تسمههایی که در محیطهای گرم یا سرد استفاده میشوند باید مقاوم به تغییرات دما و شرایط محیطی باشند.
استاندارد ASTM D-747-88 (تست کشش برای تسمههای حمل بار)
این استاندارد از سوی ASTM (مؤسسه استاندارد و تکنولوژی آمریکا) برای تست قدرت کشش و مقاومت در برابر شکست تسمهها وضع شدهاست. مطابق این استاندارد، تسمهها باید توانایی تحمل بارهایی مشخص را داشتهباشند که مطابق با ظرفیت حمل بار خودرو یا وسیله نقلیه است.
استاندارد AS/NZS 4380 (استاندارد استرالیایی/نیوزیلندی)
این استاندارد مختص کشورهای استرالیا و نیوزیلند است و برای تجهیزات حمل و نقل و لَشینگ بار به کار میرود. مطابق با AS/NZS 4380، تسمههای حمل بار باید در برابر فشار و کشش بیش از حد مقاوم باشند و همچنین تستهای ویژهای برای اطمینان از ایمنی در برابر آسیبهای احتمالی ناشی از بارهای سنگین باید انجام شود.
استاندارد ملی ایران (ISIRI)
سازمان ملی استاندارد ایران (ISIRI) برای تجهیزات بارگیری، از جمله تسمههای حمل بار، استانداردهایی را تدوین کردهاست. این استانداردها شامل مشخصات فنی، تستهای لازم، و الزامات ایمنی برای تسمهها هستند. برخی از این استانداردها مشابه استانداردهای بینالمللی هستند و برای اطمینان از کیفیت و ایمنی در حمل و نقل داخلی و بینالمللی استفاده میشوند.
راههای ارتباط با تجهیز بکسل
استاندارد ISIRI 6373 (تسمههای حمل بار)
این استاندارد برای تسمههای حمل بار طراحی شدهاست و الزامات ساخت، تست و استفاده از تسمههای مقاوم در برابر کشش را مشخص میکند. استاندارد ISIRI 6373 به تولیدکنندگان و کاربران کمک میکند تا از تسمههای ایمن و مناسب برای حمل و نقل بار استفاده کنند.
استانداردهای مربوط به تجهیزات بارگیری در حمل و نقل جادهای
در حمل و نقل جادهای، شرکتهای حمل و نقل موظف به رعایت برخی از استانداردها و قوانین ایمنی برای بارگیری و بستن بار هستند. در این زمینه، سازمانهای دولتی و نهادهای نظارتی مثل وزارت راه و شهرسازی، برخی الزامات ایمنی و استانداردهای خاص برای تسمههای حمل بار و تجهیزات بارگیری وضع کردهاند. این استانداردها به نحوه استفاده صحیح از تسمهها و تجهیزات بارگیری تأکید دارند تا از جابجایی و آسیب به بار جلوگیری شود.
استانداردهای ایمنی برای حمل و نقل بینالمللی (در داخل ایران)
برای حمل و نقل کالا به خارج از کشور، مخصوصاً در صادرات و واردات، بسیاری از شرکتها باید استانداردهای بینالمللی مانند EN 12195 و ISO 1496-1 را رعایت کنند که در ایران نیز اجرا میشوند. این استانداردها برای تسمههای حمل بار و تجهیزات بستهبندی کالا در حمل و نقل بینالمللی ضروری هستند.
ویژگی های مهم در انتخاب تسمههای حمل بار
انتخاب تسمههای حمل بار مناسب بر اساس نیازهای خاص هر بار و محیط حمل و نقل بسیار حائز اهمیت است. در اینجا چند ویژگی کلیدی که باید در هنگام انتخاب تسمههای حمل بار مورد توجه قرار گیرند آوردهایم:
- قدرت کششی (Lashing Capacity): هر تسمه برای تحمل یک وزن خاص طراحی شدهاست که به آن ظرفیت کششی گفتهمیشود. این ظرفیت باید با وزن بار هماهنگ باشد.
- عرض و طول تسمه: بستهبه نوع بار و فضای موجود در وسیله نقلیه، عرض و طول تسمهها باید متناسب با نیاز انتخاب شود.
- مکانیزم بست: تسمههای حمل بار معمولاً با استفاده از مکانیزمهایی مانند رَتچِت، کمباکل یا قلابها بستهمیشوند. انتخاب مکانیزم مناسب بست برای سهولت و ایمنی بسیار مهم است.
- جنس تسمه: تسمهها معمولاً از پلیاستر ساختهمیشوند زیرا این ماده مقاوم، سبک و ضد آب است و به راحتی بارها را در شرایط مختلف مهار میکند.
نتیجهگیری
استانداردهای تسمه حمل بار برای تضمین ایمنی، کارایی و سلامت کالا در حین حمل و نقل از اهمیت بالایی برخوردارند. با رعایت این استانداردها و انتخاب صحیح تسمهها، میتوان از خطرات ناشی از بارهای جابجا شدهجلوگیری کرده و از آسیب دیدن کالاها جلوگیری کرد. آشنایی با این استانداردها برای هر شخص یا شرکتی که در صنعت حمل و نقل و لجستیک فعالیت دارد، ضروری است تا در نهایت شرایط ایمنی بالایی را برای تمامی فرایندهای حمل بار فراهم کنند.